Ισοτιμία Ευρώ - Λεκ Αλβανίας

Ιστορία

Το Lek (ALL) - στον πληθυντικό Leke - είναι το επίσημο νόμισμα της Αλβανίας και το σύμβολό του είναι το L. Το όνομά του που επιλέχθηκε το 1947 προέρχεται από το Leka, την αλβανική συντομογραφία για τον Μέγα Αλέξανδρο. Το λεκ διαιρείται σε 100 qindarka τα οποία ωστόσο δεν κυκλοφορούν πια. Εκδίδεται σε νομίσματα των 5, 10, 20, 50, 100 λέκε και χαρτονομίσματα των 100, 200, 500, 1000, 2000, 5000 λέκε.

Πριν από το 1926 που το λεκ έγινε το επίσημο νόμισμα της Αλβανίας, η χώρα δεν διέθετε δικό της νόμισμα και εφάρμοζε ένα χρυσό πρότυπο για να καθορίζει τις εμπορικές αξίες. Πριν από τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο κυκλοφορούσε το τουρκικό νόμισμα kuruş (piastre) όμως μετά την στρατιωτική κατοχή της Αλβανίας από διάφορες χώρες, χρησιμοποιούσαν το νόμισμα της χώρας κατοχής. Κατά την διάρκεια αυτής της περιόδου το χρυσό φράγκο και το γερμανικό φράγκο έγιναν οι πιο διαδεδομένες νομισματικές μονάδες. Οι πολίτες χρησιμοποιούσαν τα νομίσματα των γειτονικών χωρών που συνδέονταν με την τιμή συναλλαγής σε χρυσό έτσι το 1923 κυκλοφόρησαν ιταλικά νομίσματα σε διάφορες περιοχές, όπως και ελληνικές δραχμές.

Κατά την πρώτη περίοδο κυκλοφορίας του λεκ το 1926 εκδόθηκαν νομίσματα από χαλκό στις ονομαστικές αξίες των 2 και 5 qindarka καθώς και νομίσματα από νίκελ των 0,25 , 0,5 και 1 λεκ και χρυσά franga του 1, 2 και 5. Τα franga ήταν μια παλιά νομισματική μονάδα, άξιζαν όσο 5 λεκ και κυκλοφόρησαν κατά τη βασιλεία του Amet Zogu για να χρησιμοποιούνται στις διεθνείς συναλλαγές.

Το 1935 κυκλοφόρησαν χάλκινα νομίσματα αξίας 1 και 2 qindar στα οποία απεικονίζονταν νεοκλασικά μοτίβα και σύμβολα του νομισματοκοπείου όπως "R", "V" ή "L", που υποδήλωναν τη Ρώμη, τη Βιέννη και το Λονδίνο.

Όταν η Ιταλία κατέλαβε την Αλβανία κατά τη διάρκεια του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου κυκλοφόρησε το 1939 νέα σειρά νομισμάτων σε αξίες 0,20 , 0,50 , 1 και 2 λέκε από ανοξείδωτο χάλυβα, και ασημένια νομίσματα των 5 και 10 λέκε. Μεταξύ 1940 και 1941 κυκλοφόρησαν νομίσματα των 0,05 και 0,10 λεκ από αλουμίνιο και χαλκό που απεικόνιζαν στην μπροστινή όψη τον τότε Ιταλό βασιλιά Βίκτωρα Εμμανουήλ ΙΙΙ και στο πίσω μέρος τον Αλβανικό αετό. Το 1945 εκδόθηκαν από την Λαϊκή Τράπεζα της Αλβανίας χαρτονομίσματα των 10 λέκε, 20 και 100 franga και τραπεζογραμμάτια ονομαστικής αξίας 1, 5, 20, 100 και 500 franga.

Το 1947 με την απελευθέρωση της Αλβανίας από τη ναζιστική κατοχή και την ανάληψη της εξουσίας από το κομμουνιστικό κόμμα αποσύρθηκαν από την κυκλοφορία τα παλιά νομίσματα και εκδόθηκαν νέα που απεικόνιζαν το σοσιαλιστικό εθνικό σύμβολο. Τα νέα νομίσματα που ήταν από ψευδάργυρο και είχαν αξία 0,5 , 1, 2 και πέντε λέκε ήταν προσαρμοσμένα στο σοβιετικό ρούβλι (12,5 λέκε = 1 ρούβλι). Το 1965 εκδόθηκαν τραπεζογραμμάτια με ονομαστική αξία 1, 3, 5, 10, 25, 50 και 100 λέκε και το 1976 όταν η χώρα ονομάστηκε Λαϊκή Σοσιαλιστική Δημοκρατία εκδόθηκε μια δεύτερη σειρά.

Η δεύτερη έκδοση του λεκ έγινε το 1965 με την κυκλοφορία ενός νέου νομίσματος αφού η ανατίμηση του ρουβλίου είχε δημιουργήσει ανισότητες στις συναλλαγές. Το 1965 εκδόθηκαν νομίσματα από αλουμίνιο αξίας 5, 10, 20 και 50 qindar και 1 λεκ και τα οποία απεικόνιζαν όλα το έμβλημα του σοσιαλιστικού κράτους. Το 1969 εκδόθηκαν κέρματα από αλουμίνιο των 5, 10, 20, 50 qindar και 1 λεκ με τα τρία μικρότερης αξίας να μοιάζουν με εκείνα του 1964 αλλά να γράφουν στην μπροστινή όψη "1944-1969". Τα νομίσματα των 50 qindarka και του λεκ απεικόνιζαν πατριωτικές εικόνες.

Το 1988 τα νομίσματα επανακυκλοφόρησαν με νέο σχεδιασμό και το 1989 εκδόθηκε το νόμισμα των 2 λέκε από χαλκονικέλιο. Οι τρεις σειρές νομισμάτων έμειναν στην κυκλοφορία και μετά την επανάσταση του 1991.

Η τρίτη έκδοση του λεκ έγινε το 1995 και το 1996 με την κυκλοφορία νέων νομισμάτων σε ονομαστικής αξίας 1 λεκ (το οποίο δεν χρησιμοποιείται), 5, 10, 20 και 50 λέκε. Το 2000 εκδόθηκε το νόμισμα των 100 λέκε. Το 1995 και 1996 κυκλοφόρησε και το τραπεζογραμμάτιο των 2000 λέκε. Το 1997 τυπώθηκε άλλη μια σειρά τραπεζογραμματίων και το 2005 το λεκ των 50 είχε σαν θέμα την 85η επέτειο των Τιράνων.

Συγκριτικά με το δολλάριο η αξία του λεκ έπεσε δραματικά μεταξύ 1980 και 2000. Το 1980 σε 9,49 λέκε στο 1 δολλάριο, 92,79 το 1995 και το 2000 σε 143,68. Κατά τη νέα χιλιετία το λεκ έχει ανακάμψει σε 103,34 το 2007, και σήμερα περίπου 110 λέκε στο δολλάριο.

Πηγές:

"ALL (Albanian Lek)", Investopedia, 16 Οκτωβρίου 2018, https://www.investopedia.com/terms/forex/a/all-albanian-lek.asp

"Albanian lek", Wikipedia, 16 Οκτωβρίου 2018, https://en.wikipedia.org/wiki/Albanian_lek

"Albanian lek", Oanda, 16 Οκτωβρίου 2018, https://www.oanda.com/currency/iso-currency-codes/ALL